1 stycznia 2026 r. wejdą w życie przepisy istotnie zmieniające sposób rozliczania kosztów związanych z samochodami osobowymi w działalności gospodarczej. Kluczowa dla przedsiębiorców zmiana dotyczy obniżenia dotychczasowego limitu podatkowego dla amortyzacji i leasingu operacyjnego samochodów osobowych – z 150 000 zł do 100 000 zł – w przypadku aut emitujących co najmniej 50 g CO₂ na kilometr. W praktyce obejmie to zdecydowaną większość pojazdów spalinowych i klasycznych hybryd dostępnych na rynku.
Spis treści:
- Nowe limity
- Podstawa prawna ograniczeń
- Mechanizm działania limitów
- Przepisy przejściowe
- Korzyści i ryzyka dla przedsiębiorców
- Zmiana limitów – porównanie 2025 vs 2026
- Leasing a limity amortyzacyjne – kiedy ograniczenia nie obowiązują
- Konsekwencje podatkowe
- Komentarz praktyczny
|
Nowe limity
Dla pojazdów nisko- i zeroemisyjnych ustawodawca pozostawił wyższe limity:
- 225 000 zł – samochody elektryczne i wodorowe,
- 150 000 zł – samochody spalinowe oraz hybrydowe plug-in o emisji CO₂ niższej niż 50 g/km,
- 100 000 zł – wszystkie pozostałe samochody osobowe (czyli praktycznie 90% dostępnych na rynku samochodów).
UWAGA!
Od 1 stycznia 2026 r. obniżony zostanie limit amortyzacji dla samochodów osobowych, których emisja dwutlenku węgla przekracza 50 g/km. Limit amortyzacji zostanie obniżony ze 150 tys. zł do 100 tys. zł.
|
Podstawa prawna ograniczeń
Ograniczenia wynikają z art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof) oraz art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (updop). Zgodnie z tymi przepisami nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę limitu 150 000 zł (225 000 zł dla elektrycznych i wodorowych). Od 2026 r. limity te zostaną zróżnicowane ze względu na emisję CO₂, a dla wielu aut spalinowych limit wyniesie jedynie 100 000 zł. Zmiana została wprowadzona nowelizacją z 2 grudnia 2021 r. zmieniającą ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych (dalej ustawa o nowelizacji).
Mechanizm działania limitów
Do kosztów podatkowych można zaliczać wyłącznie tę część odpisów amortyzacyjnych lub rat leasingowych, która mieści się w ustawowym limicie. Nadwyżka ponad limit nie stanowi kosztu uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 4 updof, art. 16 ust. 1 pkt 4 updop).
Przykład:
Przedsiębiorca kupuje w styczniu 2026 r. samochód spalinowy o wartości 200 000 zł, emisja 120 g CO₂/km. Obowiązuje limit 100 000 zł. Oznacza to, że tylko 50% odpisów amortyzacyjnych (100 000 zł: 200 000 zł) będzie kosztem podatkowym. Przy rocznym odpisie 40 000 zł do kosztów trafi 20 000 zł, a pozostałe 20 000 zł nie obniży dochodu.
Przepisy przejściowe
W przypadku samochodów nabytych i wprowadzonych do ewidencji środków trwałych do 31 grudnia 2025 r. podatnicy zachowają prawo do stosowania dotychczasowych limitów (150 000 zł lub 225 000 zł) – art. 30 ustawy nowelizującej. Oznacza to, że auta kupione jeszcze w 2025 r. można amortyzować na korzystniejszych zasadach nawet po wejściu nowych regulacji.
UWAGA!
Dla pojazdów wprowadzonych do ewidencji przed 1 stycznia 2026 r. należy stosować dotychczasowe wartości.
|
Inaczej jest w przypadku leasingu i najmu długoterminowego. Tu brak wyraźnych regulacji przejściowych. Tym samym zapewne od 1 stycznia 2026 r. również do umów zawartych wcześniej stosuje się nowe limity (100 000 zł, 150 000 zł lub 225 000 zł, w zależności od emisji i rodzaju napędu). Eksperci wskazują, że może to prowadzić do sporów interpretacyjnych i zwiększa ryzyko podatkowe dla przedsiębiorców, którzy podpiszą umowy leasingowe jeszcze w 2025 r.
Korzyści i ryzyka dla przedsiębiorców
Zmiana limitów ma charakter systemowy – jej celem jest zniechęcenie do zakupu aut o wysokiej emisji spalin i przyspieszenie transformacji w stronę elektromobilności. W praktyce dla wielu firm oznacza to wyższe koszty prowadzenia działalności i mniejszą możliwość optymalizacji podatkowej.
Przykład:
Podatnik kupuje hybrydę plug-in o wartości 180 000 zł, emisja 35 g CO₂/km. Obowiązuje limit 150 000 zł. Do kosztów zaliczy 83,3% odpisów amortyzacyjnych (150 000 zł: 180 000 zł). Jeśli roczny odpis wynosi 36 000 zł, w koszty podatkowe trafi 29 988 zł, a jedynie 6 012 zł nie będzie stanowiło kosztu podatkowego. To znacząco mniej niż gdyby kupił wysokoemisyjny samochód osobowy o napędzie spalinowym.
Zmiana limitów – porównanie 2025 vs 2026
Dla przejrzystości różnice przedstawiono w tabeli:
Typ pojazdu |
Obowiązujący limit w zaliczaniu do kosztów obowiązujący: |
do 31 grudnia 2025 |
od 1 stycznia 2026 r. |
Samochody elektryczne i wodorowe |
225 000 zł |
225 000 zł |
Samochody spalinowe i hybrydowe |
150 000 zł |
Jeśli emisja < 50 g CO₂/km limit wynosi 150 000 zł |
Jeśli emisja ≥ 50 g CO₂/km limit wynosi 100 000 zł. |
Leasing a limity amortyzacyjne – kiedy ograniczenia nie obowiązują
Warto podkreślić, że przepisy art. 23 ust. 1 pkt 4 updof oraz art. 16 ust. 1 pkt 4 updop nie mają zastosowania w sytuacji, gdy podatnik oddaje samochody osobowe do używania na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej o podobnym charakterze, a oddawanie w odpłatne używanie stanowi przedmiot jego działalności gospodarczej (art. 23 ust. 5b updof, art. 16 ust. 5b updop). Oznacza to, że firmy leasingowe i wynajmu długoterminowego nie muszą stosować limitów 100 tys., 150 tys. czy 225 tys. zł przy własnej amortyzacji środków trwałych. Natomiast klienci korzystający z leasingu czy najmu rozliczają swoje koszty zgodnie z zasadami określonymi dla użytkownika pojazdu – czyli z uwzględnieniem limitów podatkowych. Przy leasingu operacyjnym samochodu osobowego do kosztów leasingobiorca wrzucić można tylko część raty proporcjonalną do limitu. Zmiany zatem oznaczają dla leasingujących samochody osobowe spalinowe mniejsze koszty i wyższą podstawę opodatkowania.
Konsekwencje podatkowe
Obniżenie limitu dla większości aut spalinowych z 150 000 zł do 100 000 zł oznacza realne straty dla podatników. Przykładowo od 1 stycznia 2026 r. przy wartości auta 160 000 zł i limicie 100 000 zł przedsiębiorca przez cały okres amortyzacji nie odliczy 60 000 zł od podstawy opodatkowania. Do końca 2025 r. limit wynosi 150 000 zł i wspomniany przedsiębiorca nie odliczyłby jedynie 10 000 zł. Jak można zauważyć w zależności od formy opodatkowania strata podatkowa może wynosić od kilku tysięcy do nawet kilkunastu.
Komentarz praktyczny:
Aby uniknąć negatywnych konsekwencji nowych regulacji, przedsiębiorcy mogą:
- zakupić i wprowadzić auto do ewidencji środków trwałych do końca 2025 r.,
- rozważyć zakup hybrydy plug-in (emisja < 50 g CO₂/km),
- wybrać samochód elektryczny lub wodorowy,
- w przypadku leasingu – brać pod uwagę ryzyko, że od 2026 r. do umów zawartych wcześniej zostaną zastosowane nowe limity i dokonać przedpłaty rat leasingowych przed 1 stycznia 2026 r.
UWAGA!
Od 1 stycznia 2026 r. zakupując samochód warto kupić taki z niską emisją CO2 (hybrydę plug in) lub elektryczny.
|
Autor:
Sławomir Biliński
Źródła:
- art. 23 ust. 1 pkt 4, art. 23 ust. 5b, art. 23f ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 163 z późn. zm.),
- 16 ust. 1 pkt 4, art. 16 ust. 5b, art. 17f ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 278 z późn. zm.),
- art. 2 pkt 12 i 15 ustawy z 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1289 z późn. zm.),
- art. 30 ustawy z 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 2269 z późn. zm.).