Rozliczenie składki zdrowotnej za 2022 rok

Opublikowano:

Wielkimi krokami zbliża się roczne rozliczenie składki zdrowotnej. Wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie kogo konkretnie będzie dotyczyć obowiązek rozliczenia? O czym należy pamiętać? Jak może kształtować się roczna składka zdrowotna w zależności od przychodów (dochodów) osiągniętych w roku 2022? Na te i wiele innych wątpliwości odpowiedziano w niniejszej publikacji.

 

Kto jest zobowiązany do opłacania składki zdrowotnej

Na mocy art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 zwanej dalej ustawą o ubezpieczeniu zdrowotnym) wśród katalogu osób, które podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu są osoby podlegające ubezpieczeniom społecznym ale i osoby fizyczne prowadzące działalność.

Należy zwrócić uwagę, iż występują tutaj dwie grupy osób uznanych za prowadzące działalność w świetle ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym:

  1. osoby fizyczne prowadzące działalność zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009),
  2. przedsiębiorcy nieopłacający ubezpieczeń społecznych z uwagi na ulgę na start albo dodatkowe źródło przychodu w wysokości umożliwiającej opłacanie z działalności wyłącznie składki zdrowotnej,
  3. pozostałe przypadki.

UWAGA:

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 8 ust. 6 pkt 1, 3, 4, 4a, 4b mówi, iż osoby zidentyfikowane jako prowadzące działalność uważa się osobę fizyczną, która prowadzi:

  1. pozarolniczą działalność gospodarczą (w świetle ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych),
  2. działalność jako wspólnik spółki cywilnej,
  3. działalność jako wspólnik jawnej,
  4. działalność jako wspólnik spółki partnerskiej,
  5. działalność jako komplementariusz w spółce komandytowo-akcyjnej,
  1. działalność jako wspólnik spółki komandytowej,
  2. działalność jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
  1. działalność jako akcjonariusz prostej spółki akcyjnej, który wnosi wkład do spółki w postaci świadczenia pracy lub usług.

 

Osobą nie uznaną za prowadzącą pozarolniczą działalność w świetle ustawy – Prawo przedsiębiorców jest osoba fizyczna, która:

  1. rozpoczyna prowadzenie działalności, lub
  2. otwiera działalność ponownie po 5 latach lub
  3. świadczy usługi w ramach prowadzenia swojej działalności na rzecz byłego pracodawcy.

 

Kto jest zobligowany do rocznego rozliczenia składki zdrowotnej

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej dotyczy jedynie przedsiębiorców, którzy obliczają wysokość składki zdrowotnej w oparciu o osiągany przychód lub dochód. Tak się dzieje w przypadku podatników stosujących formę opodatkowania:

  1. podatkiem liniowym,
  2. skalą podatkową,
  3. ryczałtem ewidencjonowanym.

UWAGA:

Członkowie zarządu, prokurenci, pracownicy, zleceniobiorcy oraz inne osoby fizyczne, które podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu nie podlegają rocznemu rozliczeniu składki zdrowotnej.

Ostateczny termin dokonania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2022r. to 20 maja 2023r.

 

Rok składkowy a rok kalendarzowy

Rok składkowy na cele obliczenia składki zdrowotnej to okres za który będzie rozliczana składka zdrowotna, a więc porównywana składka zdrowotna zapłacona w tym okresie do obliczonej rocznej składki zdrowotnej należnej za ten okres. Wynik może być taki, iż:

  1. powstanie nadpłata składki zdrowotnej,
  2. powstanie niedopłata składki zdrowotnej,
  3. nie będzie ani nadpłaty ani niedopłaty.

Przedsiębiorcy muszą pamiętać o jednej bardzo ważnej kwestii a mianowicie:

  1. rok składkowy u ryczałtowców to rok kalendarzowy czyli w przypadku rozliczenia rocznego składki zdrowotnej za 2022r. będzie to rok 2022,
  2. rok składkowy u płatników stosujących skalę podatkową lub podatek liniowy to okres czasu liczony od 1 lutego 2022r. do 31 stycznia 2023r.

UWAGA:

Minimalna roczna składka zdrowotna u płatników stosujących formę opodatkowania skala podatkowa lub podatek liniowy wynosi za rok składkowy od 1 lutego 2022r. do 31 stycznia 2023r. – 270,90 zł x 12 miesięcy = 3.250,80 zł.

Minimalna roczna składka zdrowotna u płatników stosujących formę opodatkowania ryczałt ewidencjonowany (nieprzekroczenie przychody 60.000 zł za rok 2022) wynosi za rok składkowy od 1 stycznia 2022r. do 31 grudnia 2022r. – 335,94 zł x 12 miesięcy = 4.031,28 zł.

Przy czym 12 miesięcy to okres nie tylko prowadzenia działalności ale i podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jeżeli płatnik składek podlegał krótszy okres ubezpieczeniu zdrowotnemu, wówczas roczna składka zdrowotna będzie niższa.

Poniżej przedstawiono jedynie orientacyjne przykłady z uwagi na to, iż ZUS sam przyznaje, że roczne rozliczenie składki zdrowotnej będzie dokonywane po raz pierwszy i zarówno ZUS jak i płatnicy składek dopiero będą zdobywać doświadczenie na tymże polu. Roczne rozliczenie składki zdrowotnej to będzie wyzwanie i dla przedsiębiorców i dla samego ZUS. To skutkuje tym, iż zasady rozliczenia rocznego składki zdrowotnej wciąż mogą ulec zmianie.

 

Przykład 1

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od stycznia 2018r. Płatnik składek obliczał składkę zdrowotną na podstawie bieżących przychodów a więc nie brał pod uwagę przychodu z roku ubiegłego. Płatnik składek opłaca dobrowolną składkę chorobową. Płatnik składek w 2022r. prowadził przez cały rok działalność gospodarczą oraz przez cały rok podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Roczne obliczenie składki zdrowotnej

M-c

Przychód za dany miesiąc

Zapłacone Składki ZUS społeczne

Przychód po odliczeniu ZUS

Przychód na cele obliczenia składki zdrowotnej - narastająco

Składka zdrowotna do zapłaty

1

3.000 zł

998,37 zł

2.001,63 zł

2 001,63 zł

335,94 zł

2

3.000 zł

1.124,23 zł

1.875,77 zł

3 877,40 zł

335,94 zł

3

3.000 zł

1.124,23 zł

1.875,77 zł

5 753,17 zł

335,94 zł

4

3.000 zł

1.124,23 zł

1.875,77 zł

7 628,94 zł

335,94 zł

5

3.000 zł

1.124,23 zł

1.875,77 zł

9 504,71 zł

335,94 zł

6

4.500 zł

1.124,23 zł

3.375,77 zł

12 880,48 zł

335,94 zł

7

4.500 zł

1.124,23 zł

3.375,77 zł

16 256,25 zł

335,94 zł

8

8.000 zł

1.124,23 zł

6.875,77 zł

23 132,02 zł

335,94 zł

9

3.500 zł

1.124,23 zł

2.375,77 zł

25 507,79 zł

335,94 zł

10

3.500 zł

1.124,23 zł

2.375,77 zł

27 883,56 zł

335,94 zł

11

5.000 zł

1.124,23 zł

3.875,77 zł

31 759,33 zł

335,94 zł

12

6.500 zł.

1.124,23 zł

5.375,77 zł

37 135,10 zł

335,94 zł

SUMA ZAPŁACONEJ W CIĄGU ROKU SKŁADKI ZDROWOTNEJ

4 031,28 zł

Płatnik składek nie będzie posiadał dopłaty w rocznej składce zdrowotnej ani niedopłaty składki na okoliczność dokonanego rocznego rozliczenia.

 

Przykład 2

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od listopada 2015r. Płatnik składek obliczał składkę zdrowotną na podstawie bieżących przychodów a więc nie brał pod uwagę przychodu z roku ubiegłego. Płatnik składek opłaca dobrowolną składkę chorobową. Płatnik składek w 2022r. prowadził przez cały rok działalność gospodarczą oraz przez cały rok podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Roczne obliczenie składki zdrowotnej

M-c

Przychód za dany miesiąc

Zapłacone Składki ZUS społeczne

Przychód po odliczeniu ZUS

Przychód na cele obliczenia składki zdrowotnej - narastająco

Składka zdrowotna do zapłaty

1

3.000,00

998,37 zł

2.001,63 zł

2001,63 zł

335,94 zł

2

8.000,00

1.124,23 zł

6.875,77 zł

8.877,40 zł

335,94 zł

3

6.000,00

1.124,23 zł

4.875,77 zł

13.753,17 zł

335,94 zł

4

10.000,00

1.124,23 zł

8.875,77 zł

22.628,94 zł

335,94 zł

5

10.500,00

1.124,23 zł

9.375,77 zł

32.004,71 zł

335,94 zł

6

10.500,00

1.124,23 zł

9.375,77 zł

41.380,48 zł

335,94 zł

7

12.500,00

1.124,23 zł

11.375,77 zł

52.756,25 zł

335,94 zł

8

12.500,00

1.124,23 zł

11.375,77 zł

64.132,02 zł

559,89 zł

9

12.500,00

1.124,23 zł

11.375,77 zł

75.507,79 zł

559,89 zł

10

10.500,00

1.124,23 zł

9.375,77 zł

84.883,56 zł

559,89 zł

11

5.000,00

1.124,23 zł

3.875,77 zł

88.759,33 zł

559,89 zł

12

5.000,00

1.124,23 zł

3.875,77 zł

92.635,10 zł

559,89 zł

SUMA ZAPŁACONEJ W CIĄGU ROKU SKŁADKI ZDROWOTNEJ

5.151,03 zł

Roczna składka zdrowotna u płatnika składek wyniesie: 6.718,68 zł.

Zapłacona składka zdrowotna w ciągu 2022r. wyniosła 5.151,03 zł.

W efekcie obliczenia powstała niedopłata w kwocie: 1.567,65 zł.

 

Autor: Krzysztof Ulicki

Wersja DEMO - przetestuj za darmo! Załóż konto Systim w 15 sekund!