Zaliczka na CIT - podatek dochodowy od osób prawnych

Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mają wiele możliwości regulowania zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). Każda możliwość wiąże się jednak ze spełnieniem ustawowych warunków. Część podatników nie może w ogóle skorzystać z niektórych rodzajów zaliczek.

Obowiązek regulowania w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 278 zwanej dalej ustawą o PDOP) podatnicy CIT tzw. polscy rezydenci podatkowi - podatnicy CIT z siedzibą działalności na terytorium RP są obowiązani bez wezwania urzędu skarbowego do wpłacania na rachunek właściwego urzędu skarbowego miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym CIT od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek CIT należnych za poprzednie miesiące.

Obowiązek zapłaty zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych nie tyczy się również podatników w okresie zawieszenia przez nich działalności oraz podatników likwidujących działalność począwszy od dnia złożenia oświadczenia o zaprzestaniu działalności do właściwego urzędu skarbowego.

Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych CIT to osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej m.in.:

• spółki akcyjne, proste spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• spółki jawne będące podatnikiem CIT,
• spółki komandytowe, komandytowo-akcyjna,
• stowarzyszenia, fundacje,
• spółki i przedsiębiorstwa państwowe,
• jednostki budżetowe,
• spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,
• podatkowe grupy kapitałowe,
• pozostałe.

Rodzaje zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych

Podatnicy CIT rozliczający się na zasadach ogólnych (nie dotyczy estońskiego CIT) mogą zastosować jedną z czterech poniższych typów zaliczek:

1. zaliczkę miesięczną – obliczaną i regulowaną za okresy miesięczne,
2. zaliczkę kwartalną – obliczaną i regulowaną za okresy kwartalne,
3. zaliczkę uproszczoną – specjalny typ zaliczki,
4. zaliczkę ustalaną indywidualnie na wniosek podatnika.

Terminy płatności zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych

Każde zobowiązanie podatkowe posiada swój termin rozliczeniowy tzn. termin, do którego należy obliczyć i zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy lub podatek dochodowy w ciągu roku.

W 2025r. zaliczki na CIT, mogą być opłacane za okresy miesięczne lub kwartalne, w terminach do 20 dnia każdego miesiąca lub kwartału za rozliczany miesiąc/kwartał poprzedni. Zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego podatnik wpłaca w terminie do 20-tego dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego.

Terminy zapłat zaliczek na CIT w 2025r. prezentuje poniższa tabela.

Zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od osób prawnych

Podatnicy CIT mają prawo bez uprzedniego zgłaszania stosować (obliczać i opłacać) miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych. Miesięczna forma ustalania i zapłaty zaliczek na CIT jest domyślną formą rozliczenia i zapłaty zaliczek. Co istotne podatnik nie ma obowiązku ani wypełniać jakichkolwiek warunków ani dokonywać zgłoszenia, aby stosować miesięczne rozliczenie zaliczek na CIT.

Warto podkreślić, iż podatnik może nie płacić zaliczki na CIT za ostatni miesiąc roku podatkowego (grudzień), jeżeli przed upływem terminu zapłaty zaliczki (20-sty dzień następnego miesiąca):

1. złoży zeznanie roczne CIT oraz 
2. dokona zapłaty należnego podatku dochodowego CIT na zasadach ogólnych za rok podatkowy.

Warto podkreślić jeszcze jedną istotną kwestię, którą ustawodawca poruszył w art. 25 ust. 18 ustawy o PDOP, a która odnosi się do zaliczek zarówno miesięcznych jak i kwartalnych.

Zaliczka kwartalna na podatek dochodowy od osób prawnych

Zgodnie z art. 25 ust. 1b ustawy o PDOF Podatnicy rozpoczynający działalność, w pierwszym roku podatkowym oraz mali podatnicy, mogą wpłacać zaliczki kwartalne w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie kwartały. Przez kwartał rozumie się kwartał roku kalendarzowego.

Ustalanie i opłacanie w trakcie roku zaliczek na podatek CIT raz na kwartał obwarowane jest poniższymi warunkami.

Zaliczki kwartalne na CIT podatnicy wpłacają w terminie do 20-tego dnia miesiąca następującego po kwartale rozliczeniowym, za który jest wpłacana zaliczka.

Zaliczka na CIT za ostatni kwartał roku podatkowego podatnik wpłaca w terminie do 20-tego dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego. Może jednak nie wpłacać zaliczki na CIT za ostatni kwartał roku podatkowego, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złoży zeznanie roczne CIT dokona zapłaty należnego podatku CIT za rok podatkowy.

Zaliczka uproszczona na podatek dochodowy od osób prawnych

Kolejny typ zaliczki na podatek CIT, którą podatnik wpłaca w ciągu roku podatkowego to tzw. zaliczka uproszczona. Jest to specyficzna forma zaliczki z uwagi na to, że ustalana jest na podstawie podatku należnego CIT wykazanego w zeznaniu rocznym CIT składanym w poprzednim roku albo 2 lata temu.

Dla odróżnienia podatnicy PIT mogą stosować zaliczki uproszczone, ale na podstawie dochodu wykazanego w zeznaniu rocznym PIT składanym w poprzednim roku albo 2 lata temu.

Podatnicy mogą płacić w ciągu roku podatkowego miesięczne zaliczki uproszczone. Ich wysokość oblicza się jako iloczyn 1/12 z podatku należnego CIT wykazanego w zeznaniu rocznym złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. Jeżeli w tym zeznaniu podatnicy nie wykazali podatku należnego CIT, mogą wpłacać zaliczki miesięczne w wysokości 1/12 z podatku należnego CIT wynikającego z zeznania złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata. Jeżeli również w tym roku podatnicy nie wykazali podatku należnego CIT, wtedy nie jest możliwe zastosowanie zaliczek w uproszczonej formie.

Podatnik podatku dochodowego od osób prawnych, który chce w 2025r. opłacać miesięczne zaliczki w formie uproszczonej musi wpierw ustalić ich wysokość. Dokonuje tego na podstawie zeznania rocznego CIT złożonego w 2024r. a jeżeli roczny należny podatek CIT nie wystąpił to z zeznania złożonego w 2023r.

Należy podkreślić, iż gdy zeznanie roczne CIT złożone w roku poprzedzającym dany rok podatkowy dotyczy roku podatkowego, który trwał krócej lub dłużej niż 12 kolejnych miesięcy wtedy podatnicy także mogą zastosować zaliczki uproszczone. Ustalenie ich wysokości będzie jednak polegało na zastosowaniu proporcji tzn. rocznego podatku należnego CIT do każdego miesiąca tego roku podatkowego, którego zeznanie dotyczy. Jeżeli także i w tym zeznaniu rocznym CIT podatnicy nie wykazali podatku należnego CIT, wówczas mogą wpłacać zaliczki miesięczne w sposób wskazany powyżej, z tym, że wysokość podatku należnego musi wynikać z zeznania złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata.

Zwolnienie z opłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych, czyli kredyt podatkowy

Zgodnie z art. 25 ust. 11 ustawy o PDOP podatnicy będący, od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej do pierwszego dnia miesiąca roku podatkowego, w którym rozpoczynają korzystanie ze zwolnienia, małymi przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej są zwolnieni z obowiązków wpłacania w ciągu roku miesięcznych zaliczek na CIT w roku podatkowym następującym bezpośrednio po:

1. pierwszym roku podatkowym, w przypadku, gdy ten rok podatkowy trwał, co najmniej pełnych 10 miesięcy kalendarzowych albo
2. drugim roku podatkowym - w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1

- pod warunkiem złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia o korzystaniu z tego zwolnienia, oświadczenie to składa się na piśmie w terminie do 20-go dnia pierwszego miesiąca roku podatkowego objętego tym zwolnieniem.

Podatnicy CIT posiadający status małego przedsiębiorcy mogą korzystać ze zwolnienia z opłacania zaliczek na CIT. Jednakże status małego przedsiębiorcy muszą posiadać przynajmniej od dnia rozpoczęcia działalności do dnia pierwszego dnia miesiąca roku podatkowego, w którym rozpoczynają korzystanie z ww. zwolnienia.

Co oznacza posiadanie statusu małego przedsiębiorcy w CIT?

Trzeba wspomnieć, iż limit 10 000 000 euro należy przeliczyć na złote według średniego kursu ogłaszanego przez NBP w ostatnim dniu roku obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy.

Natomiast średnioroczne zatrudnienie podatnik określi w przeliczeniu na pełne etaty, jednakże bez uwzględnienia pracowników:

• przebywających na urlopach macierzyńskich,
• będących na urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• korzystających aktualnie z uzupełniających urlopów macierzyńskich,
• przebywających na urlopach ojcowskich,
• będących na urlopach rodzicielskich,
• korzystających aktualnie z urlopów opiekuńczych albo wychowawczych,
• zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą krócej niż rok, jego przewidywany obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych, a także średnioroczne zatrudnienie określa na podstawie danych za ostatni udokumentowany okres.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż nie wszyscy podatnicy mogą skorzystać z tego rozwiązania.

Obowiązek regulowania w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy w estońskim CIT

Podatnicy stosujący ryczałt od dochodów spółek nie są zobowiązani do wpłacania w ciągu roku zaliczek na CIT z uwagi na to, iż podatek opłacają dopiero z tytułu podzielonego zysku czy od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto po zakończeniu roku podatkowego. Należy natomiast podkreślić, iż podatnicy stosujący opodatkowanie w postaci estońskiego CIT są zobligowani do zapłaty w ciągu roku i po zakończeniu roku podatkowego ryczałtu od poniższych kategorii dochodu.

Porozumienie w sprawie zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych

Ostatnim z dziś opisywanych typów zaliczek na podatek CIT ze względu na sposób ich opłacania są tzw. zaliczki na CIT ustalone na skutek złożonego wniosku do właściwego organu podatkowego.

Podatnicy CIT, którzy złożyli wniosek i podpisali z organem podatkowym tzw. porozumienie podatkowe mogą wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości prognozowanego na dany rok zobowiązania podatkowego, przypadającej proporcjonalnie na każdy miesiąc danego roku podatkowego.

Podatnicy CIT, którzy stosują ustalenie zaliczek na CIT w wysokości prognozowanego na dany rok zobowiązania podatkowego są obowiązani:

• stosować tę formę wpłacania zaliczek w całym roku podatkowym,
• wpłacać zaliczki w terminach miesięcznych,
• dokonać rozliczenia podatku za rok podatkowy składając zeznanie CIT za rok podatkowy opłacania zaliczek ustalanych na mocy porozumienia podatkowego.

Autor:

Krzysztof Ulicki

Źródła:

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 278) [z dnia 09.06.2025].

Ustawa z dnia 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) [z dnia 09.06.2025].

Ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061) [z dnia 09.06.2025].

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111) [z dnia 09.06.2025].