Zaliczka uproszczona na CIT - podatek dochodowy od osób prawnych

Zaliczki uproszczone na podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) mogą być atrakcyjną formą optymalizacji podatkowej. Warunkiem jest jednak to, aby wysokość rocznego, należnego podatku CIT z zeznania rocznego CIT na podstawie, którego ustalane są te zaliczki nie była zbyt wysoka.

Jakie są, więc zasady ustalania zaliczek uproszczonych CIT? O czym należy szczególnie pamiętać?

Obowiązek zapłaty w trakcie roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 278 zwanej dalej ustawą o PDOP) podatnicy CIT tzw. polscy rezydenci podatkowi a więc podatnicy CIT z siedzibą działalności na terytorium RP są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

Obowiązek wpłaty zaliczek na CIT w ciągu roku nie ma zastosowania do podatników, których dochody w całości są wolne od podatku dochodowego od osób prawnych. Wyjątek natomiast dotyczy podatników korzystających ze zwolnienia z podatku dochodowego CIT, ale przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie.

Obowiązek zapłaty zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych nie dotyczy podatników w okresie zawieszenia przez nich działalności.

Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych CIT to osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej m.in.:

• osoby prawne,
• spółki kapitałowe w organizacji,
• spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP,
• spółki jawne mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz spółka jawna nie złoży:

1. przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji CIT-15J, o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, lub
2. aktualizacji informacji CIT-15J w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników, lub
3. informacji CIT-15J w terminie 14 dni, licząc od dnia zarejestrowania spółki jawnej - w przypadku nowo utworzonej spółki jawnej oraz spółki jawnej powstałej z przekształcenia innej spółki

- do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki,

• spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania
• fundacje rodzinne w organizacji,
• podatkowe grupy kapitałowe,
• pozostałe.

Czym jest zaliczka uproszczona na podatek dochodowy od osób prawnych

Jedną z kilku rodzajów zaliczek na podatek dochodowy CIT jest zaliczka uproszczona. Jest to zaliczka opłacana przez podatnika w stałej kwocie i to przez cały rok podatkowy. Zaliczki uproszczone mogą być regulowane tylko za okresy miesięczne.

W odróżnieniu od zaliczek uproszczonych PIT zaliczki uproszczone CIT ustalane są od wysokości należnego podatku dochodowego CIT wynikającego z zeznania rocznego składanego w poprzednim roku albo 2 lata wstecz (w PIT ustalane są na podstawie dochodu).

Zgodnie z art. 25 ust. 6 ustawy o CIT Podatnicy CIT mogą wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu rocznym CIT złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. Jeżeli w tym zeznaniu podatnicy nie wykazali podatku należnego, mogą wpłacać zaliczki miesięczne w wysokości 1/12 podatku należnego wynikającego z zeznania złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o 2 lata. Jeżeli również w tym roku podatnicy nie wykazali podatku należnego, nie są możliwe wpłaty zaliczek w uproszczonej formie.

Podatnicy CIT, którzy ustalają zaliczki uproszczone w roku 2025 muszą posiłkować się rocznym należnym podatkiem dochodowym CIT wynikającym z zeznania rocznego złożonego w 2024r. albo w 2023r. Nie ma możliwości wyboru zeznania rocznego CIT. Wpierw podatnik sprawdza roczny podatek CIT z zeznania złożonego w roku poprzednim, a gdy go nie ma wówczas z zeznania złożonego 2 lata wstecz.

Terminy zapłat zaliczek uproszczonych CIT w 2025r. prezentuje poniższa tabela.

Zastosowanie zaliczek uproszczonych CIT w praktyce

Podatnicy CIT, którzy spełniają warunki mają prawo stosować zaliczki uproszczone CIT i nie mają obowiązku zgłaszać tego faktu do urzędu skarbowego. Wybór zaliczek uproszczonych CIT podatnicy zgłaszają w zeznaniu rocznym CIT składanym za rok podatkowy, w którym stosowali owe zaliczki. Szczegóły na ten temat w dalszej części publikacji.

Zaliczki uproszczone CIT wynoszą 1/12 podatku należnego CIT wykazanego w zeznaniu rocznym CIT złożonym:

1. w roku poprzedzającym dany rok podatkowy albo
2. w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata, jeżeli w zeznaniu CIT składanym w poprzedzającym roku podatnicy nie wykazali podatku należnego CIT,

W sytuacji, gdy w zeznaniu rocznym CIT składanym w poprzednim roku oraz 2 lata wstecz nie występuje podatek należny CIT wówczas podatnik nie może skorzystać z zaliczek w uproszczonej formie.

W sytuacji, gdy podatnik zdecydował o wyborze zaliczki uproszczonej na CIT wówczas jest zobligowany:

• stosować tę formę wpłacania zaliczek w całym roku podatkowym,
• wpłacać zaliczki w terminach miesięcznych (tabela powyżej),
• dokonać rozliczenia rocznego, należnego podatku CIT za rok podatkowy stosowania zaliczek uproszczonych zgodnie z ogólnymi zasadami opodatkowania podatkiem CIT.

Podatnik CIT, który spełnia warunki i zdecydował, iż będzie stosował zaliczki uproszczone – realizuje to od początku danego roku podatkowego, czyli od rozliczenia za pierwszy miesiąc roku podatkowego.

Po zakończeniu roku w składanym zeznaniu rocznym CIT wykazuje obliczony roczny dochód z działalności za poprzedni rok podatkowy natomiast w rubryce dotyczącej należnych i zapłaconych zaliczek CIT wykazuje wyłącznie należne zaliczki uproszczone CIT. To samo tyczy się pozycji suma zapłaconych zaliczek, w której podatnik wskazuje sumę zapłaconych zaliczek uproszczonych CIT. Jeżeli suma należnych, zapłaconych zaliczek uproszczonych CIT będzie wyższa od rocznego należnego podatku dochodowego CIT (za rok opłacania zaliczek uproszczonych) wówczas u podatnika może wystąpić podatek CIT do zwrotu.

Który roczny należny podatek CIT należy wziąć pod uwagę

Podatnicy CIT mają wątpliwości, który roczny, należny podatek CIT należy wziąć pod uwagę. Wątpliwości biorą się z tego, że w tabeli F – OBLICZENIE PODATKU NALEŻNEGO (zeznanie roczne CIT-8) są 3 pozycje podatku należnego ustalanego na różnych etapach. Niemniej bierze się pod uwagę roczny, należny podatek CIT tylko z jednej pozycji. Chodzi o pozycję w tabeli F nr 148 z opisem – „Podatek należny po odliczeniach za rok podatkowy wskazany w poz. 4 i 5”.

Tak, więc do ustalania zaliczek uproszczonych CIT podatnik bierze pod uwagę roczny, należny podatek dochodowy CIT z zeznania rocznego CIT-8 wykazany w tabeli F w pozycji nr 148 z opisem – „Podatek należny po odliczeniach za rok podatkowy wskazany w poz. 4 i 5”.

Wybór i rezygnacja z zaliczki uproszczonej na podatek dochodowy od osób prawnych

Wybór zaliczek uproszczonych CIT podatnicy zgłaszają w zeznaniu rocznym CIT składanym za rok podatkowy, w którym stosowali te zaliczki. Służy do tego kwadrat znajdujący się w punkcie – „Podatnik wybrał wpłacanie zaliczek w formie uproszczonej na podstawie art. 25 ust. 6-6b ustawy” (znajduje się na pierwszej stronie zeznania rocznego CIT-8).

Opłacanie zaliczek uproszczonych musi trwać pełny rok podatkowy. Jeżeli w kolejnym roku podatnik nadal chce stosować zaliczki uproszczone CIT wtedy w zeznaniu rocznym składanym za ten kolejny rok wciąż musi zaznaczać wyżej wspomniany punkt.

Jeżeli po roku podatkowym podatnik chce zrezygnować z tego typu zaliczek wówczas po prostu od kolejnego roku stosuje zaliczki miesięczne albo kwartalne i nie zaznacza powyższego punktu.

Korekta rocznego zeznania CIT na podstawie, którego zostały ustalone zaliczki uproszczone

Na koniec warto wspomnieć o jeszcze jednej istotnej kwestii a mianowicie o korekcie zeznania rocznego CIT, z którego podatnik brał pod uwagę roczny, należny podatek CIT do obliczenia zaliczek uproszonych.

Zgodnie z art. 25 ust. 9 ustawy o CIT w przypadku, gdy podatnik złoży korektę zeznania rocznego CIT na podstawie, którego ustalał zaliczki uproszczone CIT i nastąpi zmiana wysokości rocznego podatku CIT służącego do obliczenia miesięcznych zaliczek uproszczonych, to kwota tych zaliczek:

1. ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia - jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w urzędzie skarbowym do końca roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy, za który zaliczki są płacone w formie uproszczonej,
2. ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została złożona korekta, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia - jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w roku podatkowym, za który zaliczki są płacone w formie uproszczonej,
3. nie zmienia się - jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w terminie późniejszym niż wymieniony w pkt 1 i 2.

Autor:

Krzysztof Ulicki

Źródła:

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 278) [z dnia 13.06.2025].

Ustawa z dnia 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) [z dnia 13.06.2025].

Ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061) [z dnia 13.06.2025].

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111) [z dnia 13.06.2025].