Płaca minimalna w Polsce

O minimalnym wynagrodzeniu obowiązującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wiele zostało napisane. Niemniej wciąż powstają kolejne pytania, czym jest właściwie minimalne wynagrodzenie? Co zawiera ta kwota? Czy to wynagrodzenie netto czy brutto? Wiele innych. Co więcej minimalne wynagrodzenie to także pewien wskaźnik, który ma wpływ na wiele świadczeń i opłat.

Czym jest płaca minimalna

Płaca minimalna (minimalne wynagrodzenie za pracę) to ustawowa wysokość wynagrodzenia w ujęciu brutto, jaką pracodawca musi zapłacić pracownikowi wykonywującemu pracę na podstawie zawartej pomiędzy pracownikiem a pracodawcą umowy o pracę.

W nawiązaniu do art. 10 § 2 ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 277) - państwo określa minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę pracownikowi zatrudnionemu na podstawie stosunku pracy. Pracownik ten ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Ustawowa płaca minimalna – kto ją ustala

Obowiązek, wysokość i sposób ustalania corocznego ustalania minimalnego wynagrodzenia zawarto w ustawie z dnia 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2024 r. poz. 1773).

Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości ustalonego minimalnego wynagrodzenia.

Należy podkreślić, iż w art. 2 ust. 5 ww. ustawy wskazuje, że gdy Rada Dialogu Społecznego:

• nie uzgodni w terminie 30 dni od dnia otrzymania propozycji i informacji wysokości minimalnego wynagrodzenia w roku następnym (30 dni licząc od 15 czerwca każdego roku) oraz
• nie ustali wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku następnym

- wtedy Rada Ministrów ustala, w drodze rozporządzenia w terminie do dnia 15 września każdego roku, wysokość minimalnego wynagrodzenia w roku następnym, a także wysokość minimalnej stawki godzinowej w roku następnym wraz z terminem zmiany tych wysokości.

Wysokość minimalnego wynagrodzenia i minimalnej stawki godzinowej ustalana przez Radę Ministrów nie może być niższa niż kwoty zaproponowane w projekcie przekazanym Radzie Dialogu Społecznego do 15 czerwca danego roku.

Warto zaznaczyć, iż w ostatnich latach wysokość minimalnego wynagrodzenia ustalana jest właśnie na drodze Rozporządzenia.

Ustawowa płaca minimalna w 2025 r.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12.09.2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1362) które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2025 r. wskazuje, że:

• od dnia 1 stycznia 2025 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 4.666 zł,
• od dnia 1 stycznia 2025 r. ustala się minimalną stawkę godzinową w wysokości 30,50 zł

Przez cały 2025r. obowiązuje jedna kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, a więc 4 666 zł. Poniżej przedstawiono wysokość ustawowego minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2025r. oraz w latach ubiegłych.

Warto podkreślić jeszcze jedną kwestię.

Stawka ta odnosi się z kolei do minimalnej kwoty brutto za godzinę świadczenia usług przy zawarciu umowy zlecenie.

Co oznacza płaca minimalna

Minimalne wynagrodzenie za pracę to nie tylko minimalne wynagrodzenie za pracę pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy. Od kwoty minimalnego wynagrodzenia zależy wysokość wielu innych opłat, świadczeń czy nawet kar ustalonych w ustawie Kodeks karny skarbowy z dnia 10 kwietnia 2025 r. (Dz.U. 2025 poz. 633).

Niektóre odszkodowania należne pracownikowi są ustalane jako wysokość przynajmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Podobnie niektóre odprawy oraz dodatek za pracę w godzinach nocnych.

Kwota wolna od potraceń egzekucyjnych to kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę z wyjątkiem zajęć alimentacyjnych (potrącenie alimentacyjne może wynosić do 3/5 z wynagrodzenia netto nawet, jeśli jest to kwota minimalnego wynagrodzenia).

Kwota minimalnego wynagrodzenia to także baza do ustalania zasiłków z ubezpieczenia chorobowego.

Płaca minimalna brutto a netto

Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2025r. wynosi 4 666 zł. Trzeba jednak zaznaczyć, iż kwota ta to kwota brutto. Co to oznacza?

Kwota brutto ze stosunku pracy to kwota, jaka widnieje na umowie o pracę i oznacza tzw. brutto pracownicze. Kwota brutto, w jakiej ogłaszane jest minimalne wynagrodzenie to także brutto pracownicze.

Brutto pracownicze zawiera:

• składki ZUS społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe finansowane przez pracownika,
• składkę ZUS zdrowotną finansowaną tylko przez pracownika,
• należny podatek dochodowy PIT-4R opłacany przez pracodawcę od wypłaconego wynagrodzenia,
• kwotę netto do wypłaty pracownikowi.

Brutto pracownicze + składki ZUS finansowane przez pracodawcę -> brutto pracodawcy.

Brutto pracodawcy to:

• brutto pracownicze,
• składki ZUS społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe finansowane przez pracodawcę,
• składka ZUS na Fundusz Pracy finansowana przez pracodawcę,
• składka ZUS na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych finansowana przez pracodawcę.

Warto podkreślić, iż kwota brutto pracownicze nie zawiera:

• nagrody jubileuszowej,
• odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
• dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej,
• dodatku za staż pracy,
• dodatku za szczególne warunki pracy.

Co zatem zawiera kwota brutto pracownicze, gdy pracownik zarabia kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę? Przedstawiono to w poniższej tabeli.

Na koniec warto podkreślić, iż wysokość wynagrodzenia netto będzie zależeć od wielu czynników (informacji) uwzględnionych w złożonym (lub nie) przez pracownika w formularzu informacyjnym PIT-2 potwierdzonych odpowiednimi dokumentami, a więc m.in. od:

• zastosowaniu wysokości kwoty wolnej (lub niezastosowaniu np. jak pracownik prowadzi dodatkowo działalność gospodarczą i tam chce wykorzystać kwotę wolną od podatku),
• wysokości kosztów pracowniczych – 250 zł lub 300 zł (ewentualnie 50% kosztów z praw autorskich),
• zwolnień z podatku dochodowego od osób fizycznych PIT-4R (np. ulga do 26 roku życia),
• potrąceń komorniczych – alimentacyjnych,
• pozostałych czynników.

Autor:

Krzysztof Ulicki

Źródła:

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 277) [dostęp z dnia 18.07.2025].

Ustawa z dnia 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2024 r. poz. 1773) [dostęp z dnia 18.07.2025].

Ustawa Kodeks karny skarbowy z dnia 10 kwietnia 2025 r. (Dz.U. 2025 poz. 633) [dostęp z dnia 18.07.2025].

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12.09.2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1362) [dostęp z dnia 18.07.2025].