Prawo do błędu podatkowego w 2020 roku – na czym polega?

2020 rok to czas wprowadzenia kolejnych zmian mających na celu ułatwienie osobom fizycznym prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Od 1 stycznia weszły bowiem w życie przepisy, na mocy których osoby te uzyskały rewolucyjny w swym założeniu przywilej. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość popełnienia błędu przez pierwszy rok funkcjonowania firmy, przy czym błąd ten w założeniu ustawodawcy nie będzie pociągał za sobą żadnych konsekwencji finansowych dla podatnika. Uprawnienie to wprowadzono do polskiego systemu prawnego na mocy ustawy z 31 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. Polskie prawo do tej pory nie znało takiej instytucji, praktyczne stosowanie jej założeń pozostaje zatem jak do tej pory niewiadomą.

Dla kogo wprowadzono nowy przepis?

Co do zasady, ustalono, że z nowych uregulowań prawnych będą mogły skorzystać osoby prowadzące własną działalność wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Dotyczy to tych podmiotów, które na skutek nieświadomości lub innych czynników naruszyły przepisy obowiązującego prawa. Warunkiem jest jednak brak upływu 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia pierwszej działalności gospodarczej lub wznowionej po upływie 3 lat od momentu jej zakończenia, lub zawieszenia.

W wypadku, gdy zostały stwierdzone określone nieprawidłowości, konkretny organ administracyjny zainicjuje postępowanie mandatowe albo postępowanie dotyczące wymierzania kary pieniężnej, przed nałożeniem konkretnych sankcji karnych organ musi wezwać przedsiębiorcę do usunięcia wszelkich nieprawidłowości oraz wynikających z nich skutków w przeciągu określonego czasu. Jeśli dany podmiot gospodarczy dopełni wszelkich wspomnianych formalności w wyznaczonym terminie, w takim wypadku zostanie zwolniony z konieczności opłacenia kary administracyjnej nałożonej w wyniku popełnienia konkretnego wykroczenia lub wykroczenia skarbowego.

Wyłączenia z prawa do popełniania błędu

Uprawnienie do popełnienia błędu bez konsekwencji nie jest jednak w praktyce nieograniczone. Warto pamiętać o pewnych sytuacjach, w których na pewno nie znajdzie ono swojego zastosowania. Chodzi tutaj o sytuacje, gdy przedsiębiorca po raz kolejny naruszy określony przepis, choć dokonał już tego wcześniej w przeszłości, a także przypadków rażącego wykroczenia przeciwko obowiązującemu prawu. Określoną karę za popełnione błędy muszą także ponieść ci przedsiębiorcy, którzy dopuścili się zabronionego czynu wywołującego nieodwracalne skutki, których nie da się już później odwrócić.

Oprócz tego, wymóg opłacenia nałożonej grzywny w postaci mandatu karnego lub administracyjnej kary pieniężnej będzie ciążył na przedsiębiorcach niezależnie od nowego prawa wówczas, gdy dana kara stanowi pokłosie prawa stosowanego w Unii Europejskiej lub ratyfikowanej przez Polskę umowy międzynarodowej. Na uwolnienie się od kary pieniężnej nie mogą także liczyć ci przedsiębiorcy, którzy swoją działalność prowadzą pomimo braku wymaganych przez prawo w danym wypadku zezwoleń i koncesji. Dotyczy to również osób, które nie wpisały swojej działalności do rejestrów albo dokonują określonych czynności biznesowych bez koncesji i zezwoleń, których wymaga prawo.

Podobnie rzecz ma się z działaniem niezgodnym z treścią wspomnianego pozwolenia. Także jeśli odrębne przepisy przewidują konieczność obciążenia winnego sankcjami karnymi w formie mandatu lub administracyjnej kary pieniężnej z powodu braku realizacji pokontrolnych zaleceń, przedsiębiorcy nie można zwolnić z odpowiedzialności karnej w tym wypadku.

Pakiet Przyjazne Prawo

Z szacunków Ministerstwa Rozwoju wynika, że z nowych regulacji prawnych może w ciągu całego roku skorzystać około 300 tys. przedsiębiorców. Z drugiej strony trzeba mieć świadomość, że jest to swego rodzaju nowość w polskim systemie legislacyjnym. Głównym założeniem przyświecającym wspomnianym regulacjom jest założenie, że właściciele firm, zwłaszcza jeśli dopiero stawiają oni swoje pierwsze kroki w biznesie, popełniają błędy nie z uwagi na złą wolę, lecz raczej z powodu własnej niewiedzy i nieznajomości różnych zawiłości prawnych.

Uprawnienie do błędu jest integralnym elementem wprowadzonego przez polski rząd pakietu „Przyjazne Prawo”, w skład którego wchodzą różne punktowe ułatwienia dla biznesu. W pakiecie tym dochodzi do wyeliminowania przypadków zbyt dużej restrykcyjności polskiego prawa wobec obywateli lub niekonsekwencji. Dzięki temu dąży się do stworzenia możliwie jak najbardziej optymalnych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza przez małe i średnie podmioty. W ten sposób niewielkie przedsiębiorstwa zyskują szansę na rozwój swojej działalności. Jest to z korzyścią nie tylko dla nich samych, ale przede wszystkim dla polskiej gospodarki, która dzięki temu staje się konkurencyjna na arenie międzynarodowej. Siła polskich firm naturalną koleją rzeczy przekłada się bowiem na potencjał krajowego biznesu, niezależnie od tego, jakiej branży on dotyczy.