Wspólne roczne rozliczenie małżonków

Opublikowano:

Niektóre małżeństwa mają możliwość wspólnie rozliczyć się z osiąganych dochodów. Nierzadko jest tak, że wspólne rozliczenie małżonków wypada korzystniej od indywidualnego rozliczenia każdego z nich osobno. Tu pojawia się istotne pytanie. Na ile opłacalność wspólnego rozliczenia małżonków może okazać się korzystna od innych form opodatkowania, kiedy to jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą?

 

 

Spis treści:

  1. Wspólne roczne rozliczenie małżonków
  2. Warunki wspólnego rozliczenia małżonków
  3. Przykłady

 

 

Wspólne roczne rozliczenie małżonków

Wspólne rozliczenie małżonków dotyczy tylko jednego przypadku. Jeżeli dochody obojga są opodatkowani skalą podatkową wówczas mogą oni dokonać wspólnego rozliczenia. Jeżeli jeden z małżonków nie prowadzi działalności a drugi prowadzi działalność i stosuje kartę podatkową, ryczałt albo podatek liniowy wówczas małżonkowie nie mogą wybrać wspólnego rozliczenia.

 

Warunkiem wspólnego rozliczenia małżonków są poniższe przesłanki:

  1. każdy z małżonków jest polskim rezydentem podatkowym,
  2. małżonkowie pozostają w związku małżeńskim,
  3. małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej

- przez cały rok podatkowy albo od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego - w przypadku, gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.

Wspólne rozliczenie podatnicy dokonuję w zeznaniu rocznym PIT-36 na swój wyraźny wniosek a więc zaznaczając w punkcie 6 kwadrat nr 2 - wspólnie z małżonkiem, zgodnie z wnioskiem, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy. (PDOF).

 

 

 

UWAGA!

Wniosek o wspólne rozliczenie może być wyrażony przez jednego z małżonków a będzie wiążące dla obu małżonków. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Zasada ta ma zastosowanie również, jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym:

  1. nie uzyskał w ogóle przychodów lub
  2. osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku (do kwoty wolnej)

 

 

 

Zgodnie z art. 6 ust 3a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PDOF) wspólne rozliczenie znajduje zastosowanie także do:

  • małżonków, którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż RP państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej, albo
  • małżonków, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w RP a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż RP państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej

- jeżeli osiągnęli w Polsce przychody podlegające opodatkowaniu w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Nawiązując do art. 6a ust. 1 ustawy o PDOF wspólne rozliczenie małżonków znajduje zastosowanie także do dochodów małżonków, między którymi istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa, natomiast jeden z małżonków:

  • zmarł w trakcie roku podatkowego albo
  • zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok.

 

Przykład 1

Przedsiębiorca prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług tworzenia kodu aplikacji mobilnych. Podatnik w zeszłym roku pozostawał w związku małżeńskim. Podatnik stosuje formę opodatkowania dochodów z prowadzonej działalności - skalę podatkową. Małżonka pracuje na umowę o pracę o miesięcznym wynagrodzeniu – 5.000 zł brutto, rocznie – 60.000 zł brutto, roczne KUP pracownicze – 3.000 zł, roczne składki ZUS społeczne do odliczenia – 8.226 zł, roczny PIT-4R od wypłaconego wynagrodzenia – 2.256 zł.

Przychody z działalności w roku 2023 wyniosły - 150.000 zł, koszty wraz z składkami ZUS społecznymi wyniosły 92.022 zł (pełny ZUS).

W przykładach uwzględniono składkę zdrowotną dla roku 2023, która jednak nie zaburzy obrazu opłacalności form opodatkowania. Jak wypadnie wspólne rozliczenie małżonków na tle innych form opodatkowania?

Roczne rozliczenia małżonków:

  • suma dochodów po pomniejszeniu o ZUS społeczne i PIT-4R -> 106.752 zł,
  • podstawa opodatkowania -> 53.376 zł,
  • roczny należny podatek -> 53.376 zł x 12% = 6.405,12 zł
  • roczny należny podatek pomniejszony o kwotę wolną 6.405,12 zł – 3.600 zł = 2.805,12 zł,
  • roczny podatek należny przypadający na obu małżonków -> 2.805 zł x 2 = 5.610,24 zł.
  • potrącenie od obliczonego podatku pobranego PIT-4R od wynagrodzenia -> 5.610 zł – 2.256 zł = 3.354 zł
  • po potrąceniach małżonków pozostaje zysk w wysokości 49.955 zł.

Należy podkreślić, iż obciążenie podatkowo-składkowe po stronie przedsiębiorcy wyniosło zaledwie -> 2.805 zł + 5.218 zł = 8.023 zł. Składki ZUS społeczne przedsiębiorcy znajdują się już w kosztach firmowych.

Gdyby małżonkowie rozliczali się odrębnie a małżonek – przedsiębiorca stosowałby:

  1. ryczałt (według stawki 12%) wówczas obciążenia podatkowo-składowe (NFZ) z działalności gospodarczej wyniosłyby: 25.219 zł a zysk na rękę wyniósłby: 32.759 zł,
  2. skalę podatkową wówczas obciążenia podatkowo-składowe (NFZ) z działalności gospodarczej wyniosłyby: 8.575 zł a zysk na rękę wyniósłby: 49.403 zł,
  3. podatek liniowy wówczas obciążenia podatkowo-składowe (NFZ) z działalności gospodarczej wyniosłyby: 14.069 zł a zysk na rękę wyniósłby: 43.909 zł.

Natomiast małżonek po odrębnym rozliczeniu rocznym z umowy o pracę miałby nadpłatę podatku w wysokości zaledwie 3 zł. W tej sytuacji wspólne rozliczenia okazało się najkorzystniejszą opcją dla obojga małżonków.

 

Przykład 2

Przedsiębiorca prowadzi działalność polegającą na sprzedaży usług pośrednictwa handlowego. Podatnik w zeszłym roku pozostawał w związku małżeńskim. Podatnik stosuje formę opodatkowania dochodów z prowadzonej działalności - skalę podatkową. Małżonka pracuje na umowę o pracę o miesięcznym wynagrodzeniu – 1.500 zł brutto, rocznie – 18.000 zł brutto, roczne KUP pracownicze – 3.000 zł, roczne składki ZUS społeczne do odliczenia – 2.468 zł, roczny PIT-4R od wypłaconego wynagrodzenia – 0 zł.

Przychody z działalności w roku 2023 wyniosły - 160.000 zł, koszty wraz z składkami ZUS społecznymi wyniosły 57.022 zł (pełny ZUS).

Jak wypadnie wspólne rozliczenie małżonków na tle innych form opodatkowania?

Roczne rozliczenia małżonków:

  • suma dochodów po pomniejszeniu o ZUS społeczne i PIT-4R -> 115.510 zł,
  • podstawa opodatkowania -> 57.755 zł,
  • roczny należny podatek -> 57.755 zł x 12% = 6.930,60 zł
  • roczny należny podatek pomniejszony o kwotę wolną 6.930,60 zł – 3.600 zł = 3.330,60 zł,
  • roczny podatek należny przypadający na obu małżonków -> 3.330,60 zł x 2 = 6.661 zł.
  • potrącenie od obliczonego podatku pobranego PIT-4R od wynagrodzenia -> 6.661 zł – 0 zł = 6.661 zł
  • po potrąceniach małżonków pozostaje zysk w wysokości 90.379 zł.

Należy podkreślić, iż obciążenie podatkowo-składkowe po stronie przedsiębiorcy wyniosło zaledwie -> 3.331 zł + 9.268 zł = 12.599 zł. Składki ZUS społeczne przedsiębiorcy znajdują się już w kosztach firmowych.

Gdyby małżonkowie rozliczali się odrębnie a małżonek – przedsiębiorca stosowałby:

  1. ryczałt (według stawki 8,5%) wówczas obciążenia podatkowo-składowe (NFZ) z działalności gospodarczej wyniosłyby: 20.907 zł a zysk na rękę wyniósłby: 82.071 zł,
  2. skalę podatkową wówczas obciążenia podatkowo-składowe (NFZ) z działalności gospodarczej wyniosłyby: 18.025 zł a zysk na rękę wyniósłby: 84.953 zł,
  3. podatek liniowy wówczas obciążenia podatkowo-składowe (NFZ) z działalności gospodarczej wyniosłyby: 23.653 zł a zysk na rękę wyniósłby: 79.325 zł.

Natomiast małżonek po odrębnym rozliczeniu rocznym z umowy o pracę miałby podatek należny w wysokości 0 zł.

W tej sytuacji wspólne rozliczenia okazało się najkorzystniejszą opcją dla obojga małżonków

 

 

 

 

Autor:

Krzysztof Ulicki

Podobne artykuły
Inne artykuły
Wersja DEMO - przetestuj za darmo! Załóż konto Systim w 15 sekund!